Het is drie uur 's middags. Een onalledaags gezelschap begeeft zich naar de eenzaam boven Amsterdam uittorenende betonkolos. Een keukenboer, een aannemer, een timide elekrrotechnicus met zijn zoon, een succesvolle Nijmeegse investeerder en een ex-directeur van World Online. Bij het betreden van de ingang van de Rembrandt-coren wisselen ze opgewonden blikken. In een vergaderkamer op de elfde verdieping wachten de heren even later geduldig op de komst van de man die een jaar eerder als kroonprins bij elektronicaconcern Philips werd binnengehaald: Roel Pieper. De 54-jarige elektrocechnicus Jan Sloot sluit met bevende handen een 24 inch-monitor aan op een zwart kastje dat niet groter is dan vijf pakjes sigaretten. Sloot buigt zich zwijgzaam over zijn apparatuur, die hij over enkele minuten zal demonstreren- De dag ervoor heeft hij tot laat in de nacht doorgewerkt om nog enkele films op zijn bijzondere videorecorder te zetten. Hij Stelt tevreden vast dat alles naar behoren werkt en gaat aan de lange tafel naast zijn zoon Ben zitten. Aan het uiteinde van de tafel, bij de ingang van de kamer, zit keu-kenhandelaar Leo Mierop. Tegenover hem zit de immer grijnzende Marcel Boek-hoorn, succesvol specialist in fusies en overnames. De plek tussen hen in is vrijgehouden voor Pieper. Gevangen in olieverf slaat de peetvader van de Nederlandse hightech, Frits Philips, vanaf een van de muren het tafereel gade. Dan wordt de deur van de kamer geopend en treedt de lange gestalte van Roel Pieper binnen, gevolgd door Philips Research-wetenschapper Carel Jan van Driel. Als de gebruikelijke beleefdheden bewezen zijn en de visitekaartjes van eigenaar zijn gewisseld, staat Jan Sloot op om zijn demonstratie te beginnen. De elektrocechnicus zet de monitor aan en steekt een witte smartcard met een 64 kilobyte chip in het daarop aangesloten apparaatje. Op de 64 kB chip van de smartcard staat een code die zestien volledige speelfilms op het scherm van de monitor kan laten verschijnen. Alle ogen zijn gericht op Pieper en Van Driel. Leo Mierop kan zich de situatie nog helder voor de geest halen. 'Pieper keek naar hef-kastje en de monitor. Zijn mond viel letterlijk open. Hij vroeg zich hardop af of dat werkelijk zestien volledige films waren die hij daar afgespeeld zag worden. Sloot drukte op stop en zei: "Zeg maar wat je wilt zien." Jan spoelde vervolgens een voor een de films vooruit en achteruit. Pieper was helemaal van slag. Je zag het aan zijn hoofd. "That's it", kon hij nog net uitbrengen.' Marcel Boekhoorn: 'Ze hebben met hun oren op het apparaatje gezeten om te controleren of er geen harddisk in zat. Pieper en Van Driel vielen om van verbazing. Ga maar na. Jan Sloot liet zien dat hij zestien films op een alledaagse chip kon zetten. Hij beweerde dat er ook 64 films op pasten. Dat komt neer op een verkleiningsfacror van twee miljoen! Je zou met die vinding van Sloot alle films die ooit in de wereld zijn opgenomen, op een cd kunnen zetten. Of op een cd bijna alle cd's die ooit zijn uitgebracht. De consequenties van een dergelijke- vinding kan iedere idioot becijferen. UPC zeg maar dag met je handje, gooi umcs op de mesrvaal, veeg de hele hightech-wereld onder het tapijt. Je hoeft niet al te intelligent te zijn om te begrijpen dat je met een dergelijke aardverschuiving iets bijzonders in je klauwen hebt.' Van de terughoudendheid die Pieper aanvankelijk had getoond, was plotseling geen spoor meer te bekennen. 'Pieper had oorspronkelijk twintig minuten uitgetrokken voor ons gesprek', herinnert Mierop zich. 'Hij had daarna een afspraak met iemand van de Engelse ambassade. Nou, die kon op zijn gemak gaan uitzien naar een ander tijdstip. Ingenieur Van Driel, die ongelovig had staan toekijken, mocht van Pieper gaan. Nadat hij de door ons meegenomen geheimhoudingsverklaring getekend had, zijn we er nog zeker een uur geweest.' De licht nerveuze sfeer in de vergaderkamer had plaatsgemaakt voor opwinding en nieuwsgierigheid. Mierop: 'Pieper stelde Sloot de ene vraag na de andere. Hij kon er maar niet over uit. Aan het einde van het gesprek zei Pieper dat hij binnen enkele weken contact zou opnemen voor een volgende afspraak. Enkele weken? Ik zat met Boekhoorn in de auto en we reden net weg uit Amsterdam of de mobiele telefoon van Marcel ging... Pieper.'
Hoogwaardige technologie was voor keu-kenhandelaar Leo Mierop en aannemer Leen Mooijaarr zeker nier de gewoonste zaak van de wereld. Mieroo bestiert een goedlopende keukenstudio in Rockanje en Mooijaart leidt een succesvol leven tussen de bakstenen en her cement. Niet de meest voor de hand liggende mensen om groce financiële risico's te nemen met revolutionaire technologieën. Dat zulke scenario's nooit op voorhand uitgesloten mogen worden, bewees vorig jaar de voormalige groenteboer en supermarkrhouder Jacob Pieter-man. De Groninger begreep als eerste dat met gratis internet geld verdiend kon worden en snapte dac zijn portemonnee vooral gebaat was bij een snelle verkoop van het bedrijf. In amper één jaar tijd wist hij een kleine honderd miljoen gulden aan zijn banksaldo toe te voegen. 'Toen Mooijaarr en ik voor het eerst naar die vinding van Sloot keken, snapten we er werkelijk geen fluit van', omschrijft Mierop zijn bevattingsvermogen. 'Zestien films afspelen met behulp van een klein kastje en een chip. We dachten dat het wel normaal zou zijn.' Mierop is er niet op uit om te imponeren. Niet in woord en niet in verschijning. Maar hij maakt wel indruk. Het witte overhemd dat hij draagt, is ver open-geknoopt en biedt een ruime blik op zijn omvangrijke en weelderig behaarde borst. Daarover draagt hij een zwart vest dat de bretels gedeeltelijk bedekt. Op zijn brede kaken staat een baard van enkele dagen en tussen zijn lippen steekt om het kwartier een vers gerolde zware Van Nelle. Rechtop zittend in zijn zwarte bureausroel vertelt Mierop dat ze dankzij een bevriende advocaat van Mooijaart in de zomer van 1998 met Jan Sloot in contact kwamen, een verlegen elekcrotechnicus die twintig jaar eerder zijn baan bij Philips opgezegd had en in Groningen, waar hij geboren was, een audio- en videowinkel begonnen was. In zijn vrije uren werkte Sloot aan een systeem waarmee hij beeldmateriaal efficient zou kunnen opslaan. Binnen enkele jaren - Sloot was inmiddels met zijn gezin naar Nieuwegein verhuisd - raakte hij volkomen bevangen door het werk aan zijn systeem. Er gingen dagen voorbij zonder dat hij de kleine werkzolder van zijn nieuwbouwwoning in de Scravinskvstraat verliet. In totaal werkt Sloot twintig jaar aan zijn coderingssysteem, dat als een thermonucle-aire bom in de digitale wereld zou kunnen inslaan: het Sloot Digital Coding System. Sloot was teruggegaan naar de oorsprong van de ontwikkeling van de digitale techniek en had een andere manier gevonden om elektronische informatie op te slaan. Het binaire stelsel was volgens Sloot achterhaald. Hij had een coderingssysteem bedacht waarmee digitaal opgeslagen beeld en geluid vrijwel zonder kwaliteitsverlies een paar miljoen keer verkleind kon worden. Een buitenaardse ontwikkeling in vergelijking met de bijna op zijn eindpunt aangekomen compressieonrwikkelingen als Mpeg 4, dat zonder grote verliezen een film mee geluid maximaal acht keer kan verkleinen. Financieel genie De conceptie van Sloots vinding was niet geheel zonder bloedverlies verlopen. De monomane Sloot had zijn elektroreparatie-bedrijf flink laten versloffen en een schuld van honderdduizenden guldens opgebouwd. 'We hebben toen aanzienlijke bedragen geïnvesteerd om Sloot onder andere van een deel van zijn schuldeisers te verlossen', vertelt Mierop. 'Een ander deel van her geld werd gebruikt om hem aan de uirwerking van zijn coderingssysteem te laten werken en om grote bedrijven ervoor te interesseren. We hadden eigenlijk geen idee waar we aan begonnen. Meer dan een paar presentaties hebben we niet bijgewoond.' Instinctief voelden Mierop en Mooijaart aan dat Sloot en zijn vinding een winnend lot in de loterij waren. De twee hadden alleen niet het geringste benul waar ze het uitbetalingloket konden vinden. 'Wat wisten wij nou van techniek', zegt Mierop. 'Niets.' De grens van hun financiéle middelen kwam snel in zicht. Er was meer geld en kennis nodig om de vinding van Jan Sloot te lanceren. Een vriend van Mooijaart, Carl de Vries, wilde het duo wel helpen. De Vries kon dankzij zijn florerende advocatenpraktijk bogen op een omvangrijk netwerk en zo Mierop en Mooijaart in contact brengen met ervaren mensen. Hij dacht als eerste aan zijn oude kennis Bart van Rheenen, die op dat moment net directeur van automatiseringsbedrijf Dupaco was geworden. Van Rheenen was aanvankelijk sceptisch, maar na een demonstratie van Sloot in het bijzijn van enkele encryptie-experts van Oracle besloot hij eind 1998 Mierop en Mooijaart te helpen. 'Ik zag die Oracle-jon-gens helemaal stil worden', weet Van Rheenen nog. 'Ze namen Sloocs vinding erg serieus. Dat was voor mij de reden om er uiteindelijk ook in te investeren.' Van Rheenen meende dat de vinding van Sloot eigenlijk maar bij een bedrijf kon worden ondergebracht. 'Het technologiebedrijf dat de beschikking zou krijgen over deze Nederlandse technologie zou verzekerd zijn van jaren durend wereldwijd marktleiderschap. Ik dacht dus onmiddellijk aan Philips.' Daar zou zijn vriend Rene Bickel, een van de voormalige directeuren van World Online, weleens mee kunnen helpen. Bickel twijfelde geen moment en zegde bij zijn opdrachtgever KPN vrijwel onmiddellijk zijn interim-contraci op. Het team kwam al aardig op sterkte. Maar er ontbrak nog een belangrijk element: financiele slagkracht. Carl de Vries stelde voor'om zijn oude client Marcel Boek-hoorn te benaderen. Boekhoorn had niet lang daarvoor definitief zijn naam in de financiële wereld gevestigd door de succesvolle verkoop van bakkerijketen Bakker Ban. 'Boekhoorn kwam als geroepen', zegt Mierop. 'Een financieel genie met een goede neus. Hij investeerde direct.'
Met de komst van Boekhoorn in januari 1999 begint het project pas echt vorm te krijgen. Een lege bv van Boekhoorn met de naam Dipro wordt gebruikt en Boekhoorn begint meteen met het schrijven van een informariememorandum. Het plan is de vinding van Jan Sloot in zijn geheel aan een elektronica- of softwaregigant te verkopen. 'Mergers and acquisitions, dat is mijn vak', zegt Boekhoorn. 'Boekies schrijven, tentje aanbieden en verkopen en een commissie vangen. Dus als ik het lock stock and barrel in een korte deal had kunnen verkopen, dan zou ik dat zeker niet hebben nagelaten.' Uit een memo blijkt dat Boekhoorn op dat moment de prijs van één miljard dollar in zijn hoofd heeft voor de verkoop van de rechten van het coderingssysteem van Sloot. Er wordt een shorclist opgesteld van te benaderen bedrijven - KPN, Oracle, Microsoft, Worldcom, Intel, Sony. Maar Philips staat bovenaan het verlanglijstje. René Bickel heeft er contact op bestuurlijk niveau. 'Ik kende Roei nog vanuit zijn tijd bij Tandem', zegt Bickel. 'De afspraak was snel gemaakt.' De ontmoeting bij Philips zou snel verandering brengen in de verkoopstracegie van Dipro.
De eerste ontmoeting in de Rembrandttoren heeft bij ingenieur Carel Jan van Driel de nodige vragen opgeworpen. Uit de brief van 11 maart 1999 van Van Driel aan René Bickel blijkt de afwachtende houding van de wetenschapper. 'We begrijpen dat een kilobyte op de chipkaart voldoende is voor de opslag van de key code van een dvd-titel (...). Omdat een dvd-titel negentien giga-bit bevat, maken we ons zorgen over de hoeveelheid rom-geheugen.' Van Driel vermoedt dat er een plek in het systeem van Sloot zit waar de rest van de gecodeerde informatie vandaan wordt gehaald. En die moet volgens zijn kennis van digitale data-opslag van een enorme omvang zijn. Het afspeelkastje ter grootte van vijf pakjes sigaretten doet-echter anders vermoeden. Ook Boekhoorn en Pieper hebben enige malen contact. Het idee om de vinding van Jan Sloot ineens te verkopen, sneuvelt. 'Waarom niet zelf een bedrijf beginnen met de coderingstechnologie?' mijmert Boekhoorn na. 'Het zou toch leuk zijn, als je later in de geschiedenisboeken nog kunt lezen dat je aan de basis hebt gestaan van de uitvinding van de eeuw.' De mogelijkheden zijn volgens Boekhoorn nauwelijks te bevatten en de waarde van die onderneming moet ongekende vormen kunnen aannemen. De bijpassende ceo heeft zich dan al min of meer aangeboden.
De tweede afspraak met Philips vindt plaats op neutraal terrein. Sloot is bevreesd dat er bij Philips Research in Eindhoven technologie voorhanden is waarmee zijn vinding ongevraagd nader geinspecteerd kan worden. 'Pieper beaamde dit toen', herinnert Mierop zich. 'En Sloot realiseerde zich maar al te goed dat hij iets had wat anderen graag van hem wilden overnemen.' De houding van Sloot zal Boekhoorn nog vaak . irriteren 'Op mij maakte Sloot van het begin af aan een uiterst paranoïde indruk, wat samenwerken met hem vaak bemoeilijkte', zegt hij. 'We hebben de tweede demonstratie toen maar gehouden in de Picus sigarenkistenfabrieken in Eindhoven, waar ik mede-eigenaar van ben.'
Woensdag 17 maart om negen uur s ochtends staan wederom Jan en Ben Sloot, Mierop, Mooijaarr, Bickel en Boekhoorn te wachten op de komst van Philips' tweede man. Ditmaal is ingenieur Van Driel er niet bij en wordt Pieper vergezeld door drie andere wetenschappers. Sloot demonstreert zijn systeem aan her drietal, dat volgens Mierop vooral oog heeft voor het beeldscherm. 'Die ingenieurs stelden vragen waarbij Pieper regelmatig afkeurend met zijn hoofd zat te schudden. Ze konden absoluut niet bevatten wat er voor hun ogen gebeurde.' Ze laten het onverklaarbare niet lang op zich inwerken. 'Ik denk dat de demo niet langer dan twintig minuten in beslag nam', zegt Ben Sloot. 'Toen vertrok Pieper weer met de ingenieurs.' Het enthousiasme van dertien dagen eerder is ogenschijnlijk omgeslagen in teleurstelling. Maar de werkelijkheid is anders. Mierop: 'Pieper had Boekhoorn van tevoren ingeseind dat hij direct terug zou komen nadat hij de techneuten had teruggebracht naar het Natlab.' Aldus geschiedt. Nauwelijks een halfuur later staat de gedoodverfde troonopvolger van Boonstra weer op de stoep van Picus. 'Toen hij terug was, hebben we gelijk handen geschud', zegt Mierop. '"Ik kom voor jullie werken", zei hij en hij was nog niet uitgesproken of zijn veeleisende voorstel voor een optiepakket lag al op tafel.'
Na flink onderhandelen weet Boekhoorn Piepers eisen in te binden tot een ceo-con-tract waarbij hij een belang van maximaal twaalfenhalf procent in de onderneming krijgt. Tweeenhalve maand voor zijn onverwachte vertrek bij Philips, l juni 1999, treedt Pieper officieus in dienst als ceo bij Dipro. 'Boekhoorn was daar zo blij mee dat we die dag allemaal een sigarenkist van duizenden guldens hebben gekregen', zegt Ben Sloot. Boekhoorn, die tegenwoordig bij Insight Capital Partners ook met Pieper van doen heeft, bevestigt na enig aandringen de gebeurtenissen van die ochtend. 'Ja, ik kan er niets aan doen, maar zo is het gelopen.' Het geheugen van Pieper is minder scherp. 'Ik heb er pas na mijn vertrek bij Philips voor het eerst mee te maken gekregen.' Dat neemt niet weg dat hij de vinding van Sloot nog in maart 1999 verwierp. 'Philips heeft de vinding afgewezen, zegt Carel Jan van Driel van Philips Research. 'En Roel Pieper heeft die beslissing genomen.'
'Finally, I can add that we have staned on an amazing journey, one that not many will be abie to experience. It will cake us to the core center of all high cechnology chess games.' Deze regel komt uit de inleiding van een vertrouwelijk rapport van de hand van Roel Pieper. Vanaf het moment dat hij zich aansluit bij Dipro, laat Pieper er geen enkele twijfel over bestaan waar hij met de vinding naartoe wil. De naam Dipro past niet bij die allesomvattende ambities en wordt snel veranderd in het mysterieuze The Fifth Force Inc, een naam die wordt ontleend aan de veel betwiste en wetenschappelijk onbewezen theorie van een vijfde kracht in de natuur. Ook de verwachte waardering voor het bedrijf verandert bij de binnenin komst van Pieper, zoals blijkt uit een memo van Marcel Boekhoorn van 26 maart 1999. 'Ultimo 2004 moet de waarde van de company 24 miljard dollar bedragen.' Het zou een eerste voorzichtige schatting blijken te zijn. 'Mijn vader, René Bickel, Roei en ik hadden op het kantoor van mijn vader in Nieuwegein een middag gebrainstormd over wat er allemaal mogelijk zou zijn met de vinding', zegt Ben Sloot. 'Pieper vond het de uitvinding van de eeuw. Mijn vader gloeide van trots. Op een gegeven ogenblik tekende Pieper een schema op het bord dat de ontwikkeling van de waardering van het bedrijf moest voorstellen. Aan het eind van die lijn schreef hij het bedrag honderd miljard dollar. Boekhoorn: 'Dit was beslist een van de grootste deals die ooit in Nederland gedaan zou worden. Honderden miljarden guldens.' Pieper: 'Boekhoorn overdrijft. Het waren zijn eerste indrukken van de highcech-wereld. Zo bijzonder was het nou ook weer niet. Ik ben op dit moment met vijf of zes van dit soort deals bezig.'
Pieper heeft onverwachts iets in handen gekregen wat hem een plek verschaft aan het hoogste schaakbord in de hightech-industrie. Dar het coderingssysteem van Sloot decennia vooruitloopt op de huidige technologische ontwikkelingen, weerhoudt hem niet van een serie snelle openingszetten. Zijn doel is The Fifth Force Inc tegelijkertijd in Europa, Amerika en Azie op te bouwen en binnen twee jaar naar de beurs te brengen, een klus waarvoor hij een ervaren en ingespeeld team nodig heeft. Hij doet onmiddellijk een beroep op enkele van zijn voormalige gardisten bij Tandem, het bedrijf dat Pieper midden jaren negentig succesvol reorganiseerde en in 1997 voordelig wist te slijten aan Compaq. Marius Abel, de voormalige chief technology officer van Tandem, blijkt al snel bereid zijn oude leider te hulp te schieten. Datzelfde doet de Amerikaan John Losier, die eerder samen met Pieper van Tandem naar Compaq en ten slofte naar Philips verhuisde. De directeur van Philips Noord-Amerika neemt in juli ontslag om directeur te worden van de Noord-Amerikaanse tak van The Fifth Force Inc. Ook de huisbaas van Pieper in Bloemendaal wordt het bedrijf binnenge-loodst. Jan de Jong, oprichter van Nedam-co, krijgt ondanks zijn door vrijwel iedereen bij Fifth Force betwijfelde capaciteiten, een hoge managementpositie toebedeeld. Hans Wijers, met wie Roei goed bevriend is, krijgt nog voor het officiele vertrek van Pieper bij Philips een rol in het jongensboek aangeboden. Wijers, die anderhalf jaar eerder nog voorvechter was van Piepers komst naar Philips, slaat het aanbod van de Fifth Force-ceo echter beleefd af.
Begin mei 1999 stappen Rene Bickel, Marcel Boekhoorn, Jan en Ben Sloot en Roel Pieper in een vliegtuig met bestemming New York. Jan Sloot is opgewonden. Het is de eerste intercontinentale vlucht voor hem en zijn zoon, die hem als lijfwacht zal vergezellen. Sloot realiseert zich op dat moment niet dat het vliegtuig waarin hij zit maar een fractie van de waarde vertegenwoordigt van de apparatuur die zijn zoon achteloos met de dozen taxfree-sigaretten meezeult. Zoals hij zich ook geen voorstelling kan maken van wat hem in New York te wachten staat. De onbereisde Sloot zal in de vijftig uur die op de start van de Boeing volgen, op een memorabele introductie tot de high speed international boardroom lifestyle van zijn directeur getrakteerd worden. 'Bij aankomst op het vliegveld in New York stond er een enorme zwarte limousine voor ons klaar die ons direct naar een luxehotel 'vervoerde', vertelt Ben Sloot. 'De volgende ochtend werden we weer door een limousine opgehaald en naar een gereedstaande helikopter gebracht. Ik dacht even in een film beland te zijn.' Vanaf een helikopter-plarform op het zuidelijke puntje van Manhattan vliegt het vijftal naar het hoofdkantoor van Computer Associates in Islandia, dar niet ver buiten New York ligt. 'De heli landde in de tuin en niet veel later zaten we met directeur-grootaandeelhouder Charles Wang en zijn vrouw aan tafel', zegt Boek-hoorn. 'Ook enkele technici van Wang waren aanwezig. Wang ging helemaal plat voor Sloots apparaat en wilde graag zijn geld investeren.'
De eerste trip naar de Verenigde Staten blijkt precies het succes waarop Pieper heeft gehoopt en hij stelt voor dezelfde week nog terug te vliegen en de vinding in Silicon Valley bij enkele van de belangrijkste venture capitaliscs te demonstreren. De afspraken heeft hij al gemaakt. De Fifth Force-delega-tie kan door de trefzekere bemiddeling van Pieper overal in de Valley rekenen op een uitgebreid ontvangstcomitë. Er is alleen een klein probleem: Jan Sloot weigert mee te gaan. Door de opwinding en het tijdverschil heeft hij nauwelijks geslapen. Hij is al een paar jaar hartpatient en hij kan het fysiek niet aan om weer zo snel naar Amerika te vliegen. Geen Sloot betekent ook geen vinding. 'Jan Sloot vertrouwde onder geen beding zijn apparatuur aan iemand toe', zegt Leo Mierop. 'De tweede trip liep bijna op de klippen. Na veel praten heb ik Sloot kunnen bewegen zijn vinding aan Marcel mee te geven. Boekhoorn had Sloot bezworen dat hei apparaatje niet van zijn zijde zou wijken.' Een week later dan gepland stappen Boekhoorn en Pieper zonder businessplan, maar met de vinding in het vliegtuig richting San Francisco. In de Valley weet Pieper Boekhoorn het nodige ontzag in te boezemen. 'Hij komt werkelijk overal binnen. In het vliegtuig e-mailt hij met de top van Sony. De volgende dag heeft hij ze aan de telefoon om een afspraak te maken. Hij telefoneert zelfs direct met Bill Gates.' De volgende ochtend luidt de bestemming Sand Hill Road in Menio Park, het kapitalistische epicentrum van Silicon Valley. Op nummer 2750 huist het succesvolste en machtigste venture-capitalfonds ter wereld, Kleiner Perkins Caufield & Byers (KPCB). Dankzij investeringen in Yahoo, Netscape en Healtheon heeft zelfs het grote publiek lucht gekregen van de immer op de achtergrond opererende durfkapitalisten. Ooit was Tandem Computers een van de eerste succesvolle investeringen van KPCB. De venture capitalist had nog steeds een aanmerkelijk belang in Tandem toen het bedrijf in 1997 dankzij de inspanningen van Roel Pieper voor drie miljard dollar aan Compaq werd verkocht. Vanwege deze prestatie en op basis van de lange vriendschap met oprichter Torn Perkins kan Roel Pieper bij KPCB altijd rekenen op een warm onthaal. Als Boekhoorn en Marius Abel samen met Pieper 's ochtends het pand inlopen, worden ze opgewacht door onder anderen John Doerr, de wonderboy van Kleiner Perkins die ooit het succes van de Valley uitdrukte als 'the largest legal creation of wealth in the history of the planet', en zijn uit India afkomstige evenknie Vinod Khosla. 'Dat was uniek', meent Boekhoorn. 'Een presentatie doen voor de belangrijkste Kleiner Perkins-vennoten. Ook zij warep helemaal weg van de vinding van Sloot en wilden investeren, en dat zijn toch de jongens van de miljardendeals.' Na de demo bij Kleiner Perkins loopt het drietal naar de overkant van Sand Hill Road om bij het gerenommeerde Mayfield Fund het wonderbaarlijke apparaat van Sloot te tonen. Een paar uur later dient ook het Mayfield Fund zich aan als bereidwillig investeerder. De korte demoronde in de Valley is een groot succes en Boekhoorn maakt zich op voor de terugreis naar Nederland, waar hij nog andere afspraken heeft. Op het laatste moment kondigt Pieper echter aan nog een aantal ontmoetingen te hebben ingelast. Boekhoorn mag gaan, maar de vinding dient absoluut te blijven. Boekhoorn geeft, tegen de uitdrukkelijke wens van Sloot in, de vinding aan Abel en Pieper mee en vliegi terug naar Nederland. 'Sloot was woest toen Boekhoorn zonder zijn vinding in Nederland aankwam', zegt Mierop. 'Hij was al argwanend, maar vanaf dat moment vertrouwde hij niemand meer. Pieper zeker niet.' Ben Sloot: 'De enige persoon waar mijn vader het vertrouwen in behield, was Leo Mierop. Hij kreeg ook de volmacht over de aandelen van pa.' En zo ontstaat de opmerkelijke situatie dat een keukenboer uit Rockanje de enig stem-mingsgevolmachrigde wordt voor 72 procent van The Fifth Force Inc, een potentieel miljardenbedrijf dat wordt geleid door Nederlands slagvaardigste man in hightech, Roel Pieper. Het wantrouwen van Sloot is niet uit de lucht gegrepen. Voordat hij zijn vinding had meegegeven, had hij het kastje met machi-nelak verzegeld. Toen hij het apparaatje weer in handen kreeg, zag hij dat er pogingen waren gedaan het kastje te openen. 'Hij kon ook zien dat er computerapparatuur op aangesloten was geweest', zegt Ben Sloot. Sloot keert in zichzelf en is een periode voor niemand aanspreekbaar. Het is Mierop die de uitvinder uiteindelijk bereid vindt om de draad weer op te pakken.
Binnen afzienbare tijd draait de roadshow weer op volle roeren en volgen er presentaties bij onder andere ABN Amro, de Utrechtse durfinvesteerder Gilde en het investeringsfonds Optimix. 'Bij de demo bij Optimix zat een zaaltje vol met de rijkste mensen van Nederland', zegt Boek-hoorn. 'Je wil niet weten welke namen daarbij waren.' Een Fentener van Vlissin-gen is die avond toeschouwer. Later zou ook John de Mol met eigen ogen zien hoe de producten uit zijn mediafabriek mogelijk tot minuscule eenheden verkleind zullen worden. 'Roel is zelfs enkele keren naar Rupert Murdoch in Londen geweest', weet Boekhoorn. 'En van al die mensen was er is niet een die niet mee wilde doen.' ABN Amro blijkt als eerste bereid het vereiste seed capital in te leggen. Het is Boekhoorn die dit keer een introductie op bestuursniveau mogelijk maakt. Boekhoorn: 'Ik kende Wilco Jiskoot nog van mijn eerdere deals mei Bakker Ban en hij had ook mijn deuren- en kozijnenfabriek gefinancierd. Wilco nam ons onmiddellijk serieus. Ik heb hem aan Roel voorgesteld. Dat was voor het eerst dat die twee elkaar ontmoetten. Bij ABN heeft vervolgens een team van ongeveer vijftien specialisten naar Sloocs vinding gekeken. Ze zouden in eerste instantie een converteerbare lening van vijftig miljoen geven, waarna er nog een tweede financieringsronde zou plaatsvinden. Daar Stond de hele wereld al klaar voor.' Voor die vijftig miljoen zal ABN Amro uiteindelijk een belang van vier procent krijgen in The Fifth Force. 'De koers waartegen die lening in aandelen werd geconverteerd. Stond niet vast', zegt Boekhoorn. 'Eigenlijk kregen we een soort carte blanche voor slechts vier procent van de aandelen. Om in de 1T de vrije hand te krijgen... Ik kan je vertellen, ik denk dat we de enige in Nederland waren. Ze zouden natuurlijk ook in de volgende ronde meedoen als Kleiner Perkins, Ma/field en de rest zouden investeren.' Richest man on earth Vrijdagavond 9 juli vindt in Bloemendaal in het huis van Roel Pieper een laatste ontmoeting met ABN Amro plaats. Jan en Ben Sloot zullen voor een afvaardiging van de bank, onder wie directeur, participaties Bob Kramer, nog een presentatie geven, waarna de maandag erop bij de notaris spijkers met koppen worden geslagen. ABN . Amro zal vervolgens twintig miljoen gulden bijschrijven op de rekening van Sloot. 'Het was een heerlijke avond. Iedereen was blij dat nu eindelijk officieel getekend kon worden', zegt Ben Sloot. 'Toen kwam Roel met de verrassende mededeling dat Torn Perkins uit Londen was overgekomen om even een kop koffie te komen drinken. Niet veel later werd hij door een limousine voorgereden. Mijn vader moest voor Perkins de demonstratie herhalen die hij nog niet eerder had gezien. Pa liet van de zenuwen zijn apparaat vallen, waarna Perkins opstond, een hand op zijn schouder legde en zei: "Mister Sloot, vou have"' done-an unbelievable job. You are going to be the richest man on earth." Even later viel hij letterlijk van zijn stoel van verbazing.' Vader en zoon Sloot rijden die avond in een opperbeste stemming terug naar Nieuwegein. Eindelijk is het dan zover. Alle zorgen en argwaan kunnen opzij worden geschoven. Over een paar dagen zal de elektrotechnicus Sloot multimiljonair zijn. 'Zaterdag zijn we de hele dag gaan winkelen', vereelt zijn vrouw Annie Sloot. 'Voor het eerst van zijn leven kocht Jan een overhemd van meer dan honderd gulden.' Zondagochtend 11 juli rinkelt om half twaalfde mobiele telefoon van Leo Mierop. Het is Ben Sloot. Hij klinkt volkomen overstuur. Mierop: '"Leo", zei Ben, "Pa heeft nee een hartaanval gehad." Het was net alsof ik een moker tegen mijn kop kreeg. Ik schrok me helemaal wezenloos. Jan werd op dat moment nog gereanimeerd. Tien minuten later belde hij me weer op. "Leo, pa is dood.'" Woensdagochtend 14 juli 1999 wordt Jan Sloot op de algemene begraafplaats in Nieuwegein een laatste groet gebracht. Alle Fifth Force-medewerkers zijn aanwezig. 'Roel Pieper hield nog een toespraak', zegt Ben Sloot. 'Bij het graf van mijn vader beloofde hij dat hij er alles aan zou doen om de vinding van Jan Sloot succesvol op de wereld te brengen.'
overpeinst Fifth Force-aandeelhouder Leo Mierop. 'Op het moment dat die gedachte voor het eerst bij mij opkwam, bevonden we ons in de Picus kistenfabrieken in Eindhoven. Marcel Boek-hoom, René Bickel, Jan Sloot, vrijwel iedereen die met de vinding van Sloot te maken had, was er. Roel had net drie wetenschappers naar Philips teruggebracht en was alleen teruggekomen. Niet Philips zou de vinding van Sloot gaan exploiteren, maar hij zelf. Als ceo van ons bedrijf. Iedereen verkeerde in een staat van euforie, omdat we wisten dat we met Pieper de best denkbare man voor dit project in huis hadden gehaald. Maar we beseften ook dat de manier waarop Pieper directeur van ons bedrijf werd, niet klopte. Hij heeft Philips om de tuin geleid.' 'Ik iets wegnemen van Philips? Kolder', reageert Pieper furieus. 'Ik ondertekende in februari 1999 al een contract met STC. (Een Amerikaans intemettechnologiebedrijf, nu SeeBeyond. Volgens Pieper een contract dat nu $200 miljoen waard zou zijn, red.). Ik had geen motief, de vinding interesseerde me geen zak, ik zou naar STC gaan. Als ik zo dui-velsachtig bezig zou zijn geweest, had ik niet zoveel moeite gedaan om de vinding van Sloot bij Philips binnen te loodsen. Ik heb het bij Philips eerlijk gespeeld. Zet me maar voor de leugendetector. Boekhoom was degene die mij overhaalde om mee te doen'. Toch meende ook Jan Sloot dat Pieper geen zuiver spel speelde. Een lange geschiedenis van geschonden afspraken en misbruikt vertrouwen hadden van hem een paranoïde man gemaakt. Jaren eerder was al eens een uitvinding van Sloot gekopieerd, en enkele malen was hij in handen gevallen van lieden die het op zijn coderingssysteem hadden voorzien. Leo Mierop: 'De angst dat anderen met zijn technologie aan de haal zouden gaan, verliet hem pas op 9 juli 1999. De avond dat hij bij Pieper thuis aan Torn Perkins (een van de oprichters van de investeerder Kleiner Perkins Caufield & Byers, red.) en enkele ABN Amro-bankiers zijn vinding had gedemonstreerd en hij wist dat hij binnen een week miljonair zou zijn. Dat was twee dagen voor zijn dood.'
'Only the paranoids can sur-vive', luidt een mooi voorbeeld van Pieper speak. Op grond van deze oneliner zou Sloot een lang leven hebben kunnen leiden. Wantrouwen beheerste vrijwel elk contact dat Jan Sloot onderhield. Zelfs zijn eigen kinderen wisten daar niet aan te ontsnappen. 'Ook aan mij werd getwijfeld', vertelt Ben Sloot. 'Niet dat ik verstand van techniek had en ermee vandoor zou kunnen gaan. Nee, in mijn geval lag het aan mijn naiviteit. Pa was bevreesd dat ik in mijn onschuld essentiele zaken zou onthullen.' Daarom hield Sloot zijn vinding altijd angstvallig binnen handbereik en zorgde hij ervoor dat niemand de crux van zijn coderingssysteem zou begrijpen. 'Daar kwamen vaak ongemakkelijke situaties uit voort', zegt Marcel Boekhoom. 'Ik herinner me nog de demonstratie op het hoofdkantoor van Computer Associates (CA). De technici van CA stelden Sloot wat vragen, maar hij weigerde uitleg te geven en bleef zich hullen in mistige formuleringen. Dat deed hij vaker en als mensen dat vreemd vonden, ontstak hij in woede. Hij gedroeg zich vaak als de onbegrepen uitvinder. Ik kon daar slecht mee overweg.' De enige keer dat Sloot eventjes afstand deed van zijn vinding was vlak na de reis naar New York. Roel Pieper had voorbereidingen getroffen om vrijwel onmiddellijk na de terugkeer in Nederland weer in het vliegtuig te stappen. Sloot weigerde. Na tussenkomst van Leo Mierop, de persoon die Sloot het meest vertrouwde, gaf de met zijn gezondheid kwakkelende uitvinder zijn kastje met Marcel Boekhoom mee. Wat Sloot niet wist -en ook Mierop tot enkele maanden geleden niet wist - is dat de technicus Marius Abel Pieper en Boekhoom zou vergezellen op de roadshow in de Valley. 'Als Jan dat toen had geweten, had hij zijn vinding nooit meegegeven', stelt Mierop. 'Abel vormde voor hem op dat moment een grote bedreiging, zolang er geen patenten waren geregistreerd, contracten waren getekend en hij financieel nog niet was gecompenseerd.' Sloots ontzetting was groot toen bij de terugkomst van Boekhoorn bleek dat deze de vinding met Pieper had meegegeven. Later zou Sloot zelfs zien dat er andere apparatuur op aangesloten was geweest en er pogingen waren ondernomen om het kastje te openen. 'Mijn vader was witheet', zegt Ben Sloot. '"Hier krijgen ze spijt van. Hier zullen ze achterkomen", zei hij. Pa wist zeker dat ze erin geslaagd waren het kastje uit te lezen. Nu zou niemand meer wat krijgen voordat hij twintig miljoen op zijn bankrekening had staan.' 'I don't know', zegt Pieper schouderophalend wanneer hem de situatie wordt voorgelegd. 'Het kastje is in elk geval niet open geweest.'
'De dinsdag volgend op de vrijdagavond bij Pieper thuis zou Jan alle gegevens over zijn vinding bij een notaris inleveren. Hij vertelde me dat hij alles thuis had klaargelegd', weet Mierop nog. 'Dan zou Jan zijn miljoenen krijgen van ABN Amro.' Eindelijk erkenning en beloning. Maar na decennia eenzaam te hebben gewerkt aan een ondenkbare coderings-technologie, tussentijds zijn zakelijke en familiaire verantwoordelijkheden, veronachtzamend, achtervolgd door profiteurs en vaak door angsten verteerd, wordt Jan Sloot wreed op de schouders getikt door het tragische noodlot. Hij overlijdt, eeuwige roem en onmetelijke rijkdom op slechts één enkele pas van hem verwijderd. In de daaropvolgende dagen wordt het huis van de familie Sloot bezocht door rouwende vrienden en familieleden, hebzuchtige erfgenamen en ongeruste zakenpartners. 'De familie Sloot kreeg direct ruzie over geld', zegt Pieper. 'Sloot had Boekhoorn voor zo'n vijf miljoen gulden een plukje aandelen verkocht. Daarvan had Sloot gelijk een nieuw huis gekocht. De eerste twee weken na de dood wilden de familieleden niets ondernemen. Ze wilden niet praten en ze wilden niets geven.' Leo Mierop ziet de wanorde bij de familie Sloot aan en besluit onmiddellijk maatregelen te treffen. 'In dat huis in dat nieuwbouw-wijkje in Nieuwegein lag wel de broncode van een uitvinding die mogelijk honderden miljarden guldens waard was. Ik heb in overleg met Boekhoorn het recherche- en beveiligingsbedrijf World Wide Security (wws) ingeschakeld en ze dag en nacht het huis en de familie laten bewaken. Ik voelde nattigheid en dacht dat het voor alle betrokkenen op dat moment het verstandigste was. Ik was de enige die zich daar zorgen om maakte. Onbegrijpelijk eigenlijk. Honderd miljard dollar laat je niet onbeheerd op een zoldertje liggen.' Mierop had zich van meet af aan opgeworpen als de persoon die het beveiligingsvraag-stuk van Fifth Force op zich wilde nemen. 'Ik ben tien jaar lang opsporingsambtenaar geweest met een volledige bevoegdheid. Dus zo gek was dat niet.' Binnen Fifth Force was volgens Boekhoorn en Ben Sloot inderdaad besloten om Mierop die rol te laten vervullen. 'Ook Pieper was het daar altijd mee eens geweest', zegt Boekhoorn. De vermoedens van Mierop blijken niet ongegrond. Na jarenlang met haar vader en moeder in onmin geleefd te hebben, verschijnt plotseling Annemarie Sloot, de oudste van twee dochters, ten tonele en wijdt zich al een dag na het overlijden van haar vader aan het doorzoeken van zijn kamer. In een verklaring die ze later aflegt, zegt ze de gegevens rond de nalatenschap te hebben willen achterhalen. Ze neemt twee dozen mee, waarvan ze later beweert dat er twaalf ordners in zaten, en laadt deze in de achterbak van de auto van haar jongere broer Johan, de tweede zoon van Sloot. Ook hij vertoont na een moeilijke periode met zijn vader plotseling opmerkelijke belangstelling voor de inhoud van zijn vaders werkkamer en kantoor. Johan kon volgens zijn broer Ben een tijd moeilijk met zijn vader door de bocht. Johan, werkzaam bij automatiseerder Logica en de enige andere persoon in de familie die verstand had van techniek, dacht een lange tijd dat de vinding van zijn vader een farce was. 'Hij geloofde gewoon niet dat het mogelijk was een film op één kilobyte te zetten', zegt Ben Sloot. 'Voor mijn vader was er bijna niets erger denkbaar. Zijn eigen zoon die hem niet serieus nam.' De verhuisscène bij het huis van Sloot wordt door het door Mierop ingehuurde beveiligingsbedrijf was op video vastgelegd. Ze volgen de auto met Annemarie en Johan maar verliezen die na vijf minuten uit het oog.
Zonder zich na het overlijden van Jan Sloot te bekommeren om de veiligheid van de vinding en de broncode, richt Roel Pieper zich op de voortzetting van het bedrijf. Geen dag is daarvoor heilig. Mierop: 'We hadden de begraafplaats nog niet verlaten of Pieper eiste bij Boekhoom een belang van dertig procent in Fifth Force op. Hij vond dat zijn rol belangrijker was geworden. Daar hebben Boekhoom en ik toen een stokje voor gestoken.' Niettemin tekent Pieper op 20 juli met Marcel Boekhoom - en opmerkelijk genoeg zonder de andere aandeelhouders, die de stukken later ook niet te zien krijgen - een tweede contract met ABN Amro, waarin staat dat de overeenkomst van kracht blijft indien 'de Beslissing' wordt genomen. Daarmee wordt het besluit bedoeld om de vinding daadwerkelijk te gaan exploiteren. Pieper zal moeten aantonen dat dat mogelijk is zonder Jan Sloot. De Beslissing zal na acht weken worden genomen. ABN Amro stelt een lening van tweeénhalf miljoen gulden beschikbaar, geld dat gebruikt wordt om het geheim van de vinding boven water te krijgen en de exploitatie ervan voor te bereiden. De familie Sloot moet volgens het contract al het materiaal dat met de vinding te maken heeft, overdragen aan de onderneming The Fifth Force, of Dipro Research zoals het bedrijf in de officiéle stukken wordt genoemd. Daarna zal ABN Amro twaalf enhalf miljoen gulden aan de familie overmaken. Twee weken na de begrafenis van Jan Sloot krijgt Pieper bij een notaris van CMS Derks Star Busmann in Hilversum uit handen van Ben en zijn moeder het apparaat overhandigd waarmee Sloot de demonstratie bij Pieper thuis had gegeven. Het gaat vergezeld van ander materiaal dat mogelijk met de vinding van doen heeft. Na weken duimendraaien kan Marius Abel eindelijk op zoek naar de broncode.
In dezelfde periode reist Leo Mierop af naar zijn vakantieadres in Zuid-Frankrijk. Hij licht Pieper in over de vierentwintiguursbewaking van Sloots huis. '"Haal ze er onmiddellijk van af", sommeerde Roel. Hij was het er totaal niet mee eens. Als het uit zou komen zou het zijn carriére kunnen schaden, dacht-ie.' Mierop geeft wws opdracht het werk te stoppen. 'Het toeval wilde dat niet veel later Boekhoom, Pieper, De Jong en ik nog geen twintig kilometer van elkaar verwijderd waren', zegt Mierop. 'Pieper was daarvan op de hoogte en hij wist niet hoe snel hij ons allemaal bij elkaar moest krijgen. Hij had opeens erg veel haast om de zeggenschapsverhoudingen binnen The Fifth Force naar zijn hand te zetten. Dat moest per se nog in Zuid-Frankrijk worden geregeld. Na eindeloos overleg met de advocaat van Marcel en Pieper, en na vele faxen en telefoontjes, hadden we een contract waarin Marcel en ik ons konden vinden. Tot op dat moment kon ik nog steeds dankzij de volmachten van Mooijaart en de erven Sloot over de meerderheid van stemmen beschikken. Met Marcel samen vertegenwoordigden we een belang van rond de vijfentachtig procent van Fifth Force.' Boekhoom: 'Pieper had er al veel langer genoeg van om met een bijdehante keuken-handelaar en een aannemer te moeten onderhandelen. Mierop was immers de ver- v trouwensman van Sloot. Die deed niets zonder dat hij eerst Mierop had geraadpleegd. Pieper wilde terecht de weg vrij hebben om een professionele organisatie neer te zetten. Hij dreigde er anders mee op te houden.' Zaterdag i augustus 1999 zetten op het ach-terdek van Piepers zeiljacht in de haven van Antibes Boekhoom, De Jong, Mierop en Pieper hun handtekening onder het contract dat de voormalige kroonprins volledige zeggenschap geeft over Fifth Force. 'Maar niet nadat ik er bij Roel op had aangedrongen om eindelijk de vierenhalf miljoen gulden aan mij te betalen voor een paar procent van de aandelen die ik hem had geleverd', zegt Boekhoom. 'Hij was bepaald niet snel met het trekken van de portemonnee.'
In de eerste dagen van augustus 1999 worden langzamerhand de contouren van 'een zakelijk drama zichtbaar. Marius Abel, die zelfstandig verantwoordelijk is voor de navorsingen naar de technologie van Sloot, komt tot de conclusie dat de blauwdruk van de vinding, de broncode, zich niet tussen het materiaal bevindt dat hij van de familie Sloot heeft ontvangen. 'We hebben wel iets teruggevonden', reageert Pieper. 'Maar het is niet duidelijk wat. Zelfs door middel van reverse engineering was er niets meer van te maken. Ik denk dat de technische overdracht alleen had kunnen plaatsvinden als we naast de uitvinder waren gaan zitten om het op te schrijven.' Volgens de expert Abel is bovendien het beeld van het demosysteem, dat volgens Mierop en Boekhoom nog steeds bij Jan de Jong in Bloemendaal ligt, van mindere kwaliteit. In het kastje bevindt zich, in tegenstelling tot het apparaat dat mee naar Amerika ging, een harde schijf. 'We hebben het systeem niet opengemaakt, maar wel als zodanig kunnen analyseren', meldt de rapportage aan de aandeelhouders. 'Dit systeem bevat de vinding niet.' Een opmerkelijke conclusie. Het apparaatje werkt namelijk gewoon en kan 'als zodanig videostukken (via pre-selectie met chipcards) afspelen'. Sloot had inderdaad de avond voor de demo bij Pieper thuis een harde schijf in zijn vinding verwerkt. 'Als noodoplossing voor een kapotte chip', vertelt Ben Sloot. 'De schijf diende alleen als vervangende geheugencapaciteit.' 'Dat betekent dus dat het systeem de vinding wel moest bevatten', zegt Mierop. 'Daar waren die avond bij Pieper vele mensen getuige van geweest. Ik vertrouwde die conclusie van Abel niet. Maar ik kon op geen enkele wijze controleren of het klopte. Ik had graag gezien dat ook het gerechtelijk laboratorium ernaar had gekeken. Het draaide hier om miljarden dollars.' Het bericht van Abel en Pieper slaat in als een bom. 'Over en weer werd er onmiddellijk met beschuldigende vingers gewezen', zegt Boekhoom. 'Richting een paar Sloot-familie-leden en richting Bloemendaal.' Mierop: 'Een kwestie van logisch nadenken.' 'Absurd!' zegt Pieper. 'Ik had er alle belang bij dat de vinding boven water zou komen.'
Mogelijk heeft het aan zijn tienjarige verblijf in Duitsland gelegen, dat het motto "Vertrau-en ist gut, Kontrolle ist besser' door Pieper met volle overtuiging wordt uitgedragen. Achter de rug van Mierop om, en in tegenstelling tot wat hij een week eerder met hem in Antibes had afgesproken, schakelt Pieper een ander recherchebureau in om de broncode op te sporen. Ondanks een ontmoeting tussen Pieper en wws op 27 juli waarin opmerkelijk genoeg alleen de beveiliging van zijn huis wordt besproken. Het met Mierop vertrouwde wws wordt vervangen door Control Risks uit Amsterdam, 'üc was woedend', zegt Mierop. 'Maar formeel kon ik er niets meer aan doen. m Antibes hadden we immers de zeggenschap in handen van Pieper gegeven. Nu hadden we helemaal geen greep meer op de zaak.' 'Mierop werd door Pieper overruled', beaamt Boekhoom. 'Pieper en De Jong waren erop gebrand dat Control Risks het onderzoek zou doen en ik zag toen geen reden daarover in discussie te gaan.' Maar de beslissing van de ceo drijft een wig tussen de aandeelhouders. Mierop en Mooijaart zien dat er een scenario wordt ontvouwen waar ze zelf geen enkele rol meer in spelen. Mierop somt op: 'De technische analyse van de vinding was volledig in handen van Piepers trouwste adjudant Marius Abel. Zelf had hij de teugels van het bedrijf stevig' vastgegrepen. Eerder had hij zelfs geëist dat de advocaat van Boekhoom tegen ieders zin werd vervangen door Steven Schuit, een kerel die vooral uitblonk in het schrijven van gepeperde rekeningen. Tegen de tijd dat bekend werd dat de vinding zoek was, waren bijna alle posities binnen en rond The Fifth Force door Pieper ingenomen. Alleen Boekhoom had op aandringen van de aandeelhouders nog een belangrijke plek in de raad van bestuur. Maar Boekhoom durfde of wilde de confrontatie met Pieper niet aan. Toen werd mij ook nog eens de opsporing uit handen genomen. Ik kan niet anders concluderen: Roel Pieper is zo geraffineerd als de zee diep is.'
Terwijl de complottheorieen in het hoofd van Leo Mierop langzaam postvatten, begint op 10 augustus, een maand na de dood van Jan Sloot, Control Risks met de opsporing van de broncode van het coderingssysteem. Het bedrijf wordt daarin aanvankelijk geassisteerd door rechercheurs van wws die zich al veel langer met de zaak bezighouden. Een van de eerste stappen is de woning van de familie aan een grondig onderzoek te onderwerpen. Maar vlak voor de rechercheurs de woning kunnen doorzoeken, verrassen Fifth Force-managers Marius Abel en Jan de Jong de weduwe Sloot met een onaangekondigd bezoek. Ze onderwerpen de werkzolder van de uitvinder aan een uitvoerige inspectie. Abel en De Jong verlaten het huis met een aantal spullen van de overledene. Het wantrouwen jegens Pieper en zijn vertrouwelingen laait daardoor verder op. 'Tot op de dag van vandaag weet ik nog niet wat ze hebben meegenomen', vertelt Mierop. 'Er zijn ook geen rapporten van gemaakt.' Ook Con-trol Risks vindt later mogelijk relevant technisch materiaal. Zoals de opdrachtgever heeft bepaald, wordt het materiaal allemaal bij de technisch verantwoordelijke Marius Abel ingeleverd. Maar niets van het materiaal wat later wordt gevonden en door de familie wordt ingeleverd bevat volgens Abel de broncode van de vinding. Zou Sloot dan zijn code mee het graf in hebben genomen? 'Hoogst onwaarschijnlijk', meent Mierop. 'Hij zou immers vier dagen na de presentatie de tienduizenden regels broncode bij de notaris inleveren. Die toets je niet even uit je blote hoofd op een zondagmiddag in. Hij had de code klaarliggen. Dat heeft Sloot me een paar dagen voor zijn dood nog verteld.' Een andere mogelijkheid is dat Jan Sloot zijn vinding op een veiliger plek had gelegd. 'Die man was elke week een paar dagen "ergens naar toe'", zegt Pieper. 'Van zijn vrouw hoorde ik dan dat hij weg was. Niemand wist waarheen. Misschien had hij ergens een bergplaats. We weten het niet. Niemand weet het. Hij zei het ook vaak tegen ons: "Elke week leg ik ergens iets neer. In een kluis." Hij vertelde tegen iedereen dat hij al eens met de dood bedreigd was. Hij wilde zo zijn familie beschermen.' Sloot had ook meerdere malen aan alle betrokkenen laten weten dat hij over een kluis bij ABN Amro in Nieuwegein beschikte waarin hij de broncode bewaarde. Als de kluis in het bijzijn van Ben en de weduwe Sloot wordt geopend, blijkt die slechts informatie over enkele voorlopers van de vinding te bevatten. De broncode van het Sloot Digital Coding System blijft spoorloos. De afdeling corporate securiryvan ABN Amro controleert of er in de omgeving van Utrecht, Nieuwegein en Houten een bank is waar Sloot een kluis heeft. Nergens in de omgeving wordt een kluis gevonden. Control Risks gaat vervolgens alle gangen na van Sloot. De inhoud van zijn computer, elektronische agenda, mobiele telefoon en zijn auto met navigatiesysteem worden onderzocht. Alle relaties van de uitvinder worden benaderd, Mierop mag vertellen wat hij weet en ook de familieleden worden een voor een ondervraagd. 'We hebben honderdduizenden guldens aan het onderzoek uitgegeven', zegt Marcel Boekhoorn. 'Maar het heeft niets opgeleverd. Het apparaat dat we in de Valley mee hadden, is nooit teruggevonden. Wat ik ook nog steeds niet begrijp is dat de wiskundige en informaticus Pieper, die vaak met Sloot over de vinding heeft gesproken, altijd beweerd heeft een groot deel te snappen, terwijl hij nu niets meer kan produceren. Een ongelooflijk stukje Nederlandse techniek is zomaar van de aardbodem verdwenen. Ik kan het nog steeds met geloven. We zijn te goedkoop geweest. We hadden Sloot al in het begin zijn geld moeten geven en de broncode moeten opeisen. Dan waren we nu zeker op weg geweest.'
'.De kans op moord, doodslag c.q. behulpzaamheid bij zelfdoding wordt dan ook zeer klein geacht', luidt de conclusie in het vijfde rapport van Control Risks. Het vermeldt twee theorieen over personen die voordeel zouden kunnen hebben bij de dood van de uitvinder. De eerste is dat Sloot mogelijk 'zelf belang had bij rijn overlijden'. De techniek zou niet compleet zijn en Sloot zou door middel van bewust onjuist medicijngebruik een fatale uitweg hebben gekozen. De tweede theorie oppert dat iemand reeds in het bezit is of kan beschikken over de technologie van Sloot en daarom voordeel heeft bij het overlijden van Sloot. 'Deze persoon wordt in dat geval bijzonder machtig', besluit de passage. Ook Annemarie en Johan Sloot worden genoemd als mogelijke bezitters. Wie zou er nog meer van Sloots dood geprofiteerd kunnen hebben? 'Pieper is door Control Risks over het hoofd gezien', zegt Leo Mierop. 'Iedereen is gehoord behalve de ceo. We hadden nooit moeten accepteren dat Pieper alleen het onderzoek in handen nam. Als iemand de gelegenheid heeft gehad om zich over de techniek te ontfermen en ook over de vereiste vermogens beschikte om die in te kapselen, dan is hij het. Pieper had de mogelijkheid om in de laatste vergadering die we als Fifth Force hadden, op 2 november 1999, de zaak op te helderen- Ik heb toen voorgesteld het Openbaar Ministerie erbij te betrekken. Maar Roel veegde het onderwerp onmiddellijk van tafel. Hij wilde er niet eens over discussiéren.' Ook het onderwerp autopsie bracht Mierop ter sprake en ook dat voorstel werd door Pieper afgeslagen, zegt Mierop. 'Er is in november gevraagd of het bedrijf een beslissing over autopsie wilde nemen', reageert Pieper. 'Ik heb gezegd dat we dat niet eens mochten. De vrouw van Sloot wilde het op dat moment ook niet. Hij was gewoon in haar armen gestorven.' Boekhoorn: 'Ik ben nog steeds benieuwd hoe die man is overleden. Opgraven was, om alle misverstanden uit de weg te ruimen, het beste geweest.' De sectie is nooit verricht, hoewel de familie later zelf het verzoek ertoe heeft gedaan. Pieper stelt voor om Fifth Force in een toestand van hibernation, oftewel winterslaap, te laten voortbestaan. De betrokkenen zijn moegestreden en hebben geen zin om nog meer geld te verliezen. Boekhoorn: 'De kosten gingen door, wie wilde na al die shit nog zijn centen blijven lappen? Roel had vier miljoen verloren, ik had zeven miljoen verloren, Leen en Leo hadden veel geld in rook zien opgaan en ook ABN Amro was meer dan een miljoen kwijt. Op een gegeven moment moet je je verlies nemen. Ik had bovendien andere deals, ik hoefde er niet van te leven.' De enige die er wel van moest gaan leven, leefde niet meer. De erven Sloot rekenen echter nog steeds op de miljoenen die door ABN Amro zouden worden overgemaakt als het materiaal aan Fifth Force (Dipro) zou zijn overgedragen. 'Voor zover wij weten hebben we de vinding van mijn vader overhandigd', zegt Ben Sloot. 'We hebben advocaat Jan Bou-man ingeschakeld om daar een zaak van te maken. Bovendien hebben we hem gevraagd om de kwestie bij het Openbaar Ministerie aan te kaarten en het verzoek tot autopsie in te dienen. Maar tot op de dag van vandaag hebben we niets van hem mogen vernemen.' Bouman zou met de zaak van Sloot in zijn hand Pieper kunnen verplichten het bewijs te leveren dat de code echt niet is teruggevonden. Bouman: 'De zaak loopt nog. Ik ben inmiddels bij het OM geweest.'
De broncode van het coderingssysteem van Sloot is weg, de Fifth Force-aandeelhouders liggen met elkaar overhoop en het mogelijke miljardenbedrijf is in een diepe slaap. Is er nog een uitweg? 'Ja', zegt Jos van Rossem gedecideerd. 'Ik heb de beschikking over de broncode. Die heb ik sinds de zomer van 1996 in de kluis bij een notaris. Ik heb hem daar samen met Jan Sloot neergelegd. Ik kan die kluis zelfstandig openen. Maar dat doe ik niet. Ik wil niet dat de envelop zijn authenticiteit verliest.' Jos van Rossem is een oude zakenpartner van Jan Sloot. Begin 1995 kwam de voormalige siga-rettenautomatenhandelaar met een kapotte afstandsbediening de reparatiewinkel van Jan Sloot binnen. 'Ik raakte met Jan in gesprek en hij begon te vertellen', zegt Van Rossem. 'Jan had een reparatiedatabase ontwikkeld die ook al op zijn informatie-coderingstechnologie was gebaseerd. Ik zag goede mogelijkheden voor zijn techniek. Uiteindelijk ontwikkelden we drie plannen: de werkplaats uitbouwen, zijn reparatie-systeem aan de man brengen en zijn code-ringstechnologie ontwikkelen. Dat laatste is wat nu het Sloot Digital Coding System wordt genoemd. Dé uitvinding dus. Ik heb er miljoenen in geïnvesteerd.' Eind 1997 kwam het tot een breuk met Sloot. 'Het slorpte te veel geld op en er kwam niets uit. Het eind van mijn financiéle draagkracht was nabij. Toen ik stopte met betalen was ik ook niet meer welkom bij Sloot.' Begin 1999 verneemt Van Rossem'dat het opeens druk is in Sloots werkplaats. 'Dure auto's, mannen in strakke pakken, ik wist gelijk dat Sloot een paar nieuwe investeerders had aangetrokken. Maar ik heb het eerste patent op Sloots coderingstechnologie.' Van Rossem vist een met Oranje lint beplakt octrooi uit een envelop. 'Kijk', zegt hij. 'Octrooinummer 1005930. In april 1997 aangevraagd en in november 1998 goedgekeurd. Twee jaar eerder dan het patent van Sloot zelf.' Van Rossem bekijkt de activiteiten rond Sloot dan ook met argwaan. 'Hij heeft met mij een contract getekend dat de revenuen gedeeld worden. Samen met nog een investeerder die er later bijkwam, zouden we de opbrengsten eerlijk delen. Dat contract geldt nog steeds. Dus dat Fifth Force later met Sloot in zee is gegaan, is aanvechtbaar. Maar ik wilde met procederen v/achten totdat Fifth Force een succes werd.' Maar Fifth Force is nog geen succes. En Jan Sloot is dood. 'Na de dood van Jan heb ik nog met Bickel en Boekhoorn gesproken. Ik vroeg tweeénhalf miljoen gulden om de kluis bij de notaris te openen en hun de beschikking over die gegevens te geven. Dat geld was alleen om mijn investering eruit te halen. Ik heb geen afstand gedaan van mijn recht op de vinding. Fifth Force had hoe dan ook met mij moeten delen. Bickel en Boekhoorn boden me een pakketje aandelen in hun 'bedrijf. Ze hadden geen geld meer. Dat vertrouwde ik niet.' Boekhoorn zegt ervan overtuigd geweest te zijn dat de broncode niet inde kluis lag. 'Wat er lag, lag er al sinds 1996. De techniek van Sloot was in de tussentijd veel verder ontwikkeld.' Na Sloots dood neemt Van Rossem enige malen contact op met de nabestaanden. 'Om te informeren hoe het met ze gesteld was', zegt hij. Betrokkenen denken dat hij andere motieven heeft. 'Mijn vader werd door de broer van Jos van Rossem met de dood bedreigd', zegt Ben Sloot. 'Hij wilde hem aansporen weer te gaan samenwerken.' Van Rossem vindt het een onsmakelijk verhaal. 'Mijn broer heeft dat nooit gedaan. Er was ook geen motief. Ik wilde alleen maar dat Fifth Force zou slagen. En als Fifth Force dat ook wil, zal het toch echt met mij zaken moeten doen.'
Het Sloot Digital Coding System (soes) zou de wereld opschudden: een nieuw alfabet voor digitale informatieopslag dat niet langer meer gebruikmaakt van het binaire stelsel van nulletjes en eentjes, maar een veel efficientere methode hanteert. Het principe werkte ogenschijnlijk simpel. Net zoals er voor een stuk tekst maar een beperkt aantal karakters beschikbaar is, wordt een film uit een eindig aantal kleuren en geluiden opgebouwd. Al die basisgegevens werden in vijf algoritmes in vijf verschillende geheugens opgeslagen. Bij de opslag van films zou ieder algoritme een maximale omvang van 74 megabyte krijgen. In totaal dus 370 megabyte: de motor van de vinding. Het enige wat nodig was om die te starten was een passende sleutel. Sloot berekende voor iedere bladzijde van een boek, of ieder beeld van een film, een unieke code waarvan het geheel ook weer resulteerde in een unieke code. Die laatste code, de sleutel, nam slechts één kilobyte geheugen in beslag, ongeacht de lengte van de film of de dikte van het boek. Op één simpele chipkaart konden op die manier tientallen sleutels worden opgeslagen. Iemand zou bijvoorbeeld, tegen betaling, met een gsm binnen enkele seconden de sleutels van een aantal films kunnen verkrijgen om die thuis via een afspeler met de basisalgoritmes te bekijken. Een technologie kortom, met een onvoorstelbaar potentieel voor creatieve destructie. Alle geluidsdragende industrieen - cd, dvd, tape, diskette - zouden niet lang meer bestaan. Bedrijven die miljarden investeren in glasvezelnetwerken evenmin. Het aloude koperdraadje zou plotseling weer goud waard zijn. Hetzelfde geldt voor gsm. En wat te denken van alle denkbare vormen van consumentenelektronica die beeld en geluid of andere informatie voortbrengen? Niets zou hetzelfde blijven. Het bedrijf met de licenties op SDCS zou, zo stelde Roel Pieper handenwrijvend vast, honderden miljarden dollars waard zijn.
Jan Sloot | uitvinder | Fifth Force (FF) | bedrijf dat de vinding van Jan Sloot zou gaan exploiteren | Roel Pieper | ceo van FF | Leo Mierop | vriend van Sloot, keukenhandelaar, FF-aandeelhouder | Leen Mooijaazt | vriend van Mierop, aannemer FF-aandeelhouder | Marcel Boekhoom | investeerder en FF-aandeelhouder | Jan de Jong | voormalig huisbaas Pieper, manager bij FF | Rene Bickel | Ex-WOL-direrteur, legde contact met Pieper bij Philips | Marius Abel | Ex-cto van Tandem en vaste technische man van Pieper | Jos van Rossem | voormalig zakenpartner van Sloot |